***5
•توسعه باغداری در شهرستان خلخال
•شهرستان خلخال با وسعتی معادل 292867 هکتار در جنوب استان اردبیل واقع شده است. این شهرستان به لحاظ سیب زیاد اراضی و غالب بودن مساحت مناطق مرتفع و کوهستانی، جزو مناطق متوسط از نظر کشاورزی محسوب شده و در میان شهرستان های استان از نظر سطح اراضی کشاورزی در رتبه پایینی قرار دارد. به طوری که از مجموع مساحت شهرستان حدود 40780 هکتار آن را اراضی کشاورزی تشکیل می دهد که بیش از 60 درصد آن در اراضی با شیب تند (شیب بیش از 8 درصد) قرار گرفته است.
•ارتفاع بلندترین نقطه منطقه 3300 متر (در قسمت مرکزی) و پست ترین نقطه آن 540 متر (در سمت جنوب و جنوب شرقی در حاشیه رودخانه قزل اوزن) می باشد.
***6
•بررسی نقشه مدل ارتفاعی (dem) شهرستان نشان می دهد که روند تغییرات ارتفاعی آن از شمال و شرق به جنوب و جنوب غربی سیر نزولی داشته و در محل قزل اوزن به حداقل می رسد. به همین علت اکثر نزولات جوی از دامن های شمالی و شرقی به طرف جنوب و جنوب غربی جاری شده و از طریق رودخانه های اصلی و فرعی به رودخانه قزل اوزن می ریزد.
•متوسط بارندگی سالانه 360 میلی متر و میانگین دمای متوسط سالانه 9/7 درجه سانتیگراد است.
***7
همانطور که قبلاً اشاره شد شیب زیاد اراضی و کوهستانی بودن منطقه، برداشت آب از منابع سطحی را برای کشاورزان مشکل ساخته است. به طوری که از مجموع 372 میلیون متر مکعب از آبهای سطحی شهرستان خلخال تنها 58 میلیون متر مکعب برای کشاورزی برداشت می گردد. بافت خیلی سنگین و عمق کم خاک زراعی، شیب زیاد اراضی، پراکندگی اراضی کشاورزی و کوچک بودن سطح قطعات بهره برداری و بالاخره محدودیت های برداشت آب، توسعه باغداری را در این شهرستان با مشکلاتی مواجه ساخته است. هر چند که در سالهای اخیر گام های مثبتی توسط مسئولین کشاورزی و باغبانی استان و شهرستان خصوصاً از نظر تامین نهال های اصلاح شده و سایر نهاده های بخش باغبانی برداشته شده و در جهت احداث باغهای میوه در سطوح محدود اقدامات موثری به عمل آمده ولی این اقدامات در حدی نیست که بتواند حتی نیاز خود شهرستان به محصولات باغی را تامین نماید
***8
•توجه مسئولین به موضوع باغبانی در این منطقه سبب گردید که برای اولین بار در بین استان های همجوار مستعد توسعه باغبانی، سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل شرح خدمات جامعی که بکارگیری سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و استفاده از تصاویر ماهواره ای در آن منظور گردیده، تدوین و قرارداد انجام خدمات مهندسی مطالعات مکان یابی دقیق و تفصیلی اجرایی توسعه باغداری در شهرستان خلخال را با این مهندسین مشاور منعقد نماید.
در راستای اهداف قرارداد فوق الذکر ابتدا مرحله اول مطالعات در سال 1384 انجام و گزارشات مربوط به وضع موجود منطقه، شامل مطالعات محیطی (هواشناسی و اقلیم، منابع آبهای سطحی و زیر زمینی، فیزیوگرافی و وضع موجود کشاورزی و باغداری) تهیه و تحویل گردید.
***9
•در این مرحله، مطالعات خاکشناسی انجام شده در منطقه گردآوری و با انجام مطالعات میدانی و تکمیل اطلاعات منابع خاک، نقشه های طبقه بندی اراضی در حد مطالعات اجمالی برای پهنه های مناسب تهیه و سپس با استفاده از نقشه های کاربری اراضی حاصل از نتایج تفسیر تصاویر ماهواره ای، نقشه پهنه های مستعد برای توسعه باغداری آماده گردید.
•با تلفیق نتایج مطالعات مرحله اول و اطلاعات به دست آمده از مطالعات جدید، تناسب اراضی و الگوی کشت باغ های میوه در طرح توسعه تهیه و گزارش حاضر چکیده ای از نتایج مطالعات فوق می باشد.
***10
خلاصه طرح
•این طرح با هدف توسعه باغداری در اراضی شیب دار که به لحاظ فنی و اقتصادی برای زراعتهای آبی و دیم فاقد اقتصادی می باشد، در سال 1384 از محل اعتبارات استانی مورد مطالعه قرار گرفته است.
•بر اساس نتایج مطالعات، در مرحله اول حدود 134545 هکتار اراضی برای توسعه کشت باغات آبی و دیم در مناطق مختلف شهرستان خلخال (در 4 پهنه) انتخاب گردید و پس از تدقیق مطالعات و لحاظ نمودن شرایط اقلیمی، منابع خاک و آب، پتانسیلهای بالقوه و بالفعل و حذف اراضی نامناسب، در مرحله نهایی 30092 هکتار برای احداث باغ (آبی و دیم) انتخاب و به عنوان مناطق مستعد تعیین و معرفی شده است.