***3
مقدمه
امروزه بحث‌های زیادی درباره مسائل زیست محیطی مانند جمع‌آوری زباله، جلوگیری از آلودگی هوا، جمع‌آوری بهداشتی و تصفیه فاضلاب و بسیاری از دیگر موارد مطرح و برای کاهش اثرات زیانبار آنها نیز تلاش‌های زیادی انجام میشود.
اما در این میان مسائل مهم دیگری هم وجود دارد که به آنها توجهی نمی‌شود.
آلودگی صوتی از مواردی است که گرچه بعضی مواقع درباره آن صحبت‌هایی شده، اما برای کاهش آن کار خاصی انجام نگرفته است، در صورتی که آلودگی صوتی به عنوان یک تهدید جدی برای سلامت محیط و انسان‌ها تلقی میشود.
***4
منابع سر و صدا
عمده‌ترین منابع سر و صدا در محیط‌های شهری ناشی از وسایل حمل و نقل می‌باشد. که شامل حمل و نقل جاده‌ای، هواپیماها و قطارها می‌باشند.
ترازهای صوتی ناشی از وسایل حمل و نقل جاده‌ای (شامل موتورسیکلت، ماشینهای سواری، ماشینهای سنگین و نیمه سنگین) سهم عمده‌ای در تولید آلودگی صوتی شهرها دارند.
از منابع دیگر سر و صدا در جوامع شهری می‌توان به فعالیتهای صنعتی، فعالیتهای ساختمانی و تجهیزات و دستگاه‌های موجود در محیط زندگی و منزل اشاره نمود که هر یک سهم مشخصی را در تولید آلودگی صوتی زیست محیطی دارند.
***5
«نوفه» یا مجموعه آلودگی‌های صوتی شهری واژگانی است که برای توضیح وضع صدا در زمان‌های ویژه به کار می‌رود.
صدا، انرژی اکوستیکی است که به وسیله اجسام متحرک یا نوسان کننده در فضا ایجاد میشود.
تعریف «نوفه» براساس جنبه‌های فیزیکی صدا ممکن نیست، چرا که یک صدا می‌تواند در یک لحظه «خواسته» باشد، در حالی که در شرایط دیگر یا برای همان افراد «ناخواسته» باشد و به عنوان «نوفه» تلقی شود.
بنابراین به دلیل مطرح شدن عوامل ذهنی، فیزیولوژیکی و حالات درونی ارائه تعریف برای آن مشکل است. اما به طور کلی به صداهای ناخواسته یا آزاردهنده که به هر دلیل بر فعالیتهای روزانه ما اثر منفی بگذارد، «نوفه» گفته میشود.
«صدا» زمانی ناخواسته گفته میشود که فرآیند صحبت کردن و برقراری ارتباط میان افراد را تحت تاثیر قرار دهد و در فرآیند اندیشیدن و تمرکز فکری اختلال ایجاد کند، از انجام مناسب فعالیت‌ها جلوگیری کند و خطر ایجاد آسیب در سلامت سیستم شنوایی را بالا ببرد.
به طور خلاصه به هر صدایی که انسان به شنیدن آن تمایل نداشته باشد و موجب آزردگی یا آسیب و اختلال اعصاب شنوایی شود، «آلودگی صوتی» گفته میشود.
آلودگی‌های صوتی نه تنها بر شنوایی و سلامت قلب و عروق تاثیر می‌گذارد، بلکه موجب اضطراب، سردرد و تحریک رفتارهای ضد اجتماعی، خشونت طلبی، مختل شدن رشد کودکان، پرخاشگری و کاهش تمرکز میشود و این در حالی است که سر و صدا را می‌توان با روش‌های علمی و فنی کاهش داد.
به عنوان مثال می‌توان با استفاده از آسفالت مرغوب از میزان صدای ناهنجار ناشی از حرکت خودرو‌ها کاست و یا کارخانه‌ها و مشاغل مزاحم را به خارج از شهر منتقل کرد. امروزه آلودگی صوتی یک معضل جهانی است و بسیاری از انسان‌ها در دنیای صنعتی از پیامدهای آن رنج می‌برند.
***6
حد مجاز آلودگی های صوتی
تا دهه 1970 میلادی در بیشتر کشورها قوانین ویژه‌ای برای مقابله با آلودگی‌های صوتی وجود نداشت، اما اکنون در شماری از کشورهای غربی رعایت استانداردهای لازم برای جلوگیری از آلودگی‌های صوتی در ساختمان سازی و مهندسی شهری الزامی شده است.
در ایران نیز دولت برای مقابله با آلودگی‌های صوتی و کنترل آن در مکان‌های مختلف با مصوبه‌ای، «حد مجاز آلودگی» را برای مناطق مختلف شامل مسکونی، تجاری، صنعتی و اداری تعیین کرده است.
بر اساس این مصوبه، وزارت راه و ترابری باید طی 10 سال از تاریخ ابلاغ مصوبه، ایستگاه‌های راه آهن و فرودگاه‌های کشور را با شرایط و ضوابط تعیین شده در این آیین نامه تطبیق دهد.
رعایت مفاد مصوبه یاد شده برای شهرهای جدید هم الزامی است، اما متاسفانه چنان که باید مورد توجه مسئولان قرار نگرفته است.
شاید چون آلودگی صوتی آثار کوتاه مدت ندارد، چندان جدی گرفته نمی‌شود، به عنوان مثال اگر آلودگی هوا افزایش یابد و از حد مجاز تجاوز کند، مدرسه‌ها، اداره‌ها و سازمان‌ها تعطیل میشود، اما به دلیل آن که عوارض آلودگی صوتی نامشخص و نامرئی است، مانند آلودگی هوا در برابر آن واکنش نشان داده نمی‌شود.
آلودگی صوتی اثر حاد ندارد، زمان می‌برد تا علائم آن بروز کند. مشکل دیگر این است که برای آلودگی صوتی، علامت مشخصی وجود ندارد که نشان دهد عامل این بیماری حتما صدا بوده است.
در واقع آلودگی صوتی بیماری بی صدایی است که تاثیر خود را بر جسم و روح فرد باقی می‌گذارد، در حالی که به آن چندان توجهی نمی‌شود.