***3
مقدمه:
آسیب پذیری سدهای خاکی در برابر زلزله از دیرباز مورد توجه بوده زیرا مکرار شاهد ناپایداری آنها در هنگام زلزله های قوی و مخرب بوده ایم.
در آمریکا در اواخر دهه 1950توجه بیشتری به پایداری لرزه ای سدهای خاکی معطوف شد.
نمونه ای از خرابی سدهاوشیروانی های خاکی در زلزله را می توان در موارد زیر یافت؛ انهدام مخزن بلودین هیلزدر لوس انجلس ،انهدام شیروانی سد شفیلد در اثر زلزله نه چندان قوی سانتا باربارا در سال 1922.
***4
حالت های شکست:
انواع آسیب های احتمالی یک سد خاکی به هنگاه زلزله به شرح زیر است:
الف.شکست و ریزش سد به علت وجودگسل اصلی در زیر قاعده سد.
ب.گسیختگی دامنه سد دراثر جنبش زمین
پ.از بین رفتن ارتفاع آزاد در اثر نشست نا متعادل در منطقه
ت.از بی رفتن ارتفاع آزاد در اثر لغزش دامنه ها وعریض شدن سد
ث.لغزش سد روی لایه های ضعیف
ج.سر ریزشدن آب از روی سد در اثر ایجاد امواج سطح آب
**5
ویژگی های دینامیکی سد های خاکی:
دامنه امواج ارتجاعی زلزله به هنگام عبور از لایه های سست ،زیاد شده و از سرعت امواج کاسته می شود.
در زلزله های شدید ،دامنه نوسانات به 30تا60سانتیمتر ،و طول امواج به 15تا30متر
می رسد.نشست خاکهای ریزدانه بیش از خاکهای دانه ای(شنی)است.
در جدول الف سرعت امواج زلزله برای برخی مصالح خاکی درج شده است.
جدول الف.سرعت امواج زلزله در محیطهای مختلف