***5
• اهداف درسی:
آشنایی با مفاهیم عملیاتی و فنی سازمان و مدیریت
2- آشنایی با سازمان ها و نقش حیاتی آنها در جوامع امروز
3- آگاهی از اهمیت جایگاه مدیریت در سازمان ها
4- اطلاع از کاربرد اصول مدیریت در زمینه رفع نیازهای جامعه
5- طرح سیر تحولات دانش مدیریت و سازمان در طول چند قرن اخیر
6- آشنایی با نظریه ها و مکاتب مختلف مدیریت
7- توصیف فرایند مدیریت و نقش های مدیر در مراحل مختلف
***9
ظهور سازمان های اجتماعی و گسترش روز افزون آن ها، از ویژگی های بارز تمدن بشری است؛ به طوری که با توجه به عوامل گوناگون مکانی و زمانی، و ویژگی ها و نیازهای خاص جوامع مختلف، همه روزه انواع سازمان های اجتماعی ظهور گسترش می یابند و بر تعدادشان افزوده می شود. بدیهی است هر سازمان اجتماعی برای نیل به اهداف خود، به نوعی مدیریت متناسب با ساختارش نیازمند است. ناگفته نماند که درک ضرورت اداره کردن مربوط به روزگار اخیر نیست، بلکه از دیرباز بشر متوجه شده است که برای رسیدن به یک هدف لازم است به بسیج امکانات و رهبری آن ها برای تحقق آن هدف اقدام کند.
***10
مدیریت فراگرد به کارگیری موثر و کارآمد منابع و انسانی بر مبنای یک نظام ارزشی پذیرفته شده است که از طریق برنامه ریزی، سازماندهی، بسیج منابع و امکانات، هدایت، و کنترل عملیات برای دستیابی به اهداف تعیین شده، صورت می گیرد (نمودار 1-1). این تعریف، پنج نکته اساسی ذیل را که زیربنای مفاهیم کلی مدیریت در حوزه های نظریه پردازی و کاربرد هستند، در بر دارد:
•مدیری یک فراگرد است.
•مدیریت بر هدایت تشکیلات انسانی دلالت دارد.
•مدیریت موثر مبتنی بر تصمیم گیری مناسب و دستیابی به نتایج مطلوب است.
•مدیریت کارا متضمن تخصیص و مصرف مدبرانه منابع است.
•مدیریت بر فعالیت هایی هدفدار تمرکز دارد.
***11
سازمان عبارت است از مجموعه ای از افراد که برای تحقق اهدافی معین همکاری می کنند. در همه سازمان ها از انسان ها استفاده می شود و همه آن ها هدفمند بوده از تقسیم کار بهره می گیرند. یک تقسیم کار خوب با در نظر گرفتن زنجیره هایی از اهداف، هدف های عملکردی هر سطح را به مثابه ابزاری برای دستیابی به هدف های عملکردی سطح بالاتر (غایت ها) به کار می گیرد. سازمان های موفق محصولات یا خدمت با ارزشی را به محیط خارجی خود ارائه می کنند و در ازای آن سعی می کنند با دریافت منابع اولیه مورد نیاز عملیات خود را استمرار بخشند.
***12
واقعا باید گفت که در ابتدا انسان ها درباره مدیریت چقدر می دانند؟ دانش مدیریت تا چه حد علمی است و آیا مدیریت علم است یا هنر؟ بخشی از مدیریت را می توان از طریق آموزش مدیریت فرا گرفت و بخشی دیگر را ضمن کار باید آموخت در واقع بخشی را که با آموزش فرا گرفته می شود، علم مدیریت است و بخشی را که موجب به کار بستن اندوخته ها در شرایط گوناگون می شود، هنر مدیریت می نامند. «به عبارتی دیگر سخن علم دانستن است و هنر توانستن».
***13
به طور کلی هر حرفه باید دارای ویژگی های ذیل باشد:
•مشتمل بر مجموعه ای از مهارت های فنی و دانسته های نظری باشد.
•مستلزم رعایت ضوابط اخلاق حرفه ای باشد.
•از تشکیلاتی با قدرت تنبیه یا اخراج افراد فاقد توانایی حرفه ای و صلاحیت اخلاقی برخوردار باشد.
•برنامه های آموزشی ویژه یا ضمن خدمت برای افراد شاغل در آن حرفه قابل ارائه باشد.