***5
فناوری اطلاعات جهان را به صورت دهکده ای کوچک دراورده است از این روفرهنگ جوامع بشری نیز تحت تاثیر ان قرار می گیرد.این فصل به بررسی چنین تاثیراتی
خواهد پرداخت.
***6
•فصل هیجدهم
فرهنگ چیست ؟
فرهنگ , مرکب از دو واژه فر + هنگ وبه معانی :ادب ,تربیت ,دانش ,علم ,معرفت و آداب ورسوم می باشد .
فرهنگ نظامی است که در طول تاریخ به وجود آمده , شامل طرح های آشکار و نهان برای زندگی است و بین همه افراد جامعه یا اعضای گروهی معین در زمانی مشخص مشترک است .
در اصطلاح مردم شناختی , فرهنگ جنبه هایی از تمامی محیط انسانی , اعم از مادی م غیر مادی را در بر می گیرد که انسان انها را به وجود آورده است . فرهنگ روش متفاوت زندگی یا طرح زندگی گروهی از مردم است . به عنوان مثال :یک ژاپنی گویای یک ملت یا یک جامعه است فرد ژاپنی را می توان مستقیماً مشاهده کرد ولی فرهنگ ژاپنی انتزاعی است از قواعد مشاهده شده یا روند های منظم که در شیوه های زندگی این مردم وجود دارد .
***7
فصل هیجدهم (ادامه فرهنگ چیست ؟)
به طور خلاصه می توان خصوصیات فرهنگ را چنین برشمرد :
1- فرهنگ یاد گرفتنی است اما هر چه یادگرفتنی است فرهنگ نیست هرکس در طول تجربه زندگی خود چیزهای زیاری یاد می گیرد که با دیگران مشترک نیست وبه دیگران هم منتقل نمی شود .
2- فرهنگ ناشی از عوامل زیست شناختی , محیط زیستی , روان شناختی وتاریخ بشر است .
3- فرهنگ ساختاری است .
4- فرهنگ به جنبه های گوناگونی تقسیم می شود .
5- فرهنگ پویاست .
6- فرهنگ تغییر پذیر است .
7- فرهنگ شامل قواعدی است که تجزیه وتحلیل آن را به روشهای علمی ممکن می کند .
8- فرهنگ وسیله ای است که فرد به کمک آن با محیط خود سازگار می شود .
آنچه که از تعاریف فوق بر می آید حاکی از وجود دو محورا صلی در فرهنگ است :
الف ) محور اعتقاد واندیشه
ب ) محور فعل و عمل
***8
فصل 18 (ادامه فرهنگ چیست ؟)
هریک از محورهای یاد شده با معیارهای معینی سنجیده می شوند که براین آنها مبین رسوم اخلاقی , عادات ویا اعتقادات آن جامعه می باشد و هیچگاه اعتقادات ورفتار یک شخص یا عده ی قلیلی از جامعه به عنوان فرهنگ آن جامعه تلقی نمی شود .
فناوری وفرهنگ
تکنولوژی یا فناوری به عنوان کاربرد عملی دانش در زندگی انسان تاثیر زیادی بر توسعه انسانی وپیشرفت تمدن بشری داشته است از سوی دیگر شواهد نشان می دهد که هر چه فناوری در جوامع بشری رشد می یابد از خود بیگانگی انسان واز دست دادن مفهوم
اصلی حیات بشری ودوری از فطرت بیشتر نمایان خواهد گشت
این مطلب حقیقتی است که از زبان برخی از اندیشمندان نیز با نگرشی کاملا منفی بیان شده است.
امروزه فناوری به عنوان یک ایدئولوژی است که در هر جا ظاهر می شود جهان بینی,ارزشهاو اداب و رسوم خود را دیکته می کند.فناوری به عنوان یک مهاجم فرهنگی,تحمیلگر ارزشهاو فرهنگ حاکم بر خوداست اگر راه
***9
را برای نفوذ ان باز گشاییم باید به تبعات آن نیز بیندیشیم. به عنوان مثال استفاده از فناوری اطلاعات در اموزش موجب خواهد شد که یک روش اموزشی با قدمت زیاد از بین رفته وروشی دیگر جای گزین گردد. در روش سنتی معلم با حضور خود در کلاس با تشریح شفاهی مطالب درسی و شرکت دادن دانش اموزان در درس وهمچنین ایجاد ارتباط عاطفی با دانش اموزان یک روحیه مشارکتی را پدید می اورد.اینک فناوری اطلاعات پابه عرصه تعلیم وتربیت گذاشته است که ضمن ارائه مزایا ومنافع خاص خود مروج فرهنگ اموزشی دیگری است. که ضمن تقویت روح خود محوری می تواند روحیه اموزشی جمعی را تضعیف نماید.
***10
•فصل 18
دیدگاه های ارزشی نسبت به فناوری
سه دیدگاه در مورد فناوری از نظر ارزشی مطرح است اول انکه فناوری عین خیر است ,دوم انکه فناوری عین شر است وسوم انکه فناوری خنثی وبی طرف است بسیاری از دانشمندان دیدگاه سوم را قبول دارند یعنی نیکی وبدی در ذات فناوری وجود ندارد بنابرین نه ذاتا خیر است ونه شر ومی توان ان را در راه خیرو شر به کار برد.
فرهنگ ابزار,تکنوکراسی وتکنوپولی
در رابطه با تعامل فناوری وفرهنگ در جوامع بشری می توان به سه نوع فرهنگ اشاره کرد که عبارت اند از:
1)فرهنگ ابزار
2)تکنوکراسی
3)تکنو پولی
***11
فرهنگ ابزار به فرهنگی باز می گردد که در جوامع اولیه (تا قرن 17 میلادی)حاکم بوده است.بر این اساس ابزار ها به دو منظور اختراع وبه کار گیری می شد.اول انکه برای تامین نیازمندی های بشری نظیر نیروی آب یا باد برای اسیاب کردن استفاده می شد و دوم انکه در خدمت مظاهر وسمبل های عقیدتی در استخدام هنر و قدرت افرینندگی انسان و یا در سنن واداب دینی نظیر بنای قلعه ها وکلیسا ها و معابد مذهبی به کار می رفت.در هر یک از دو حالت فوق هیچگاه ابزار های اختراع شده دخالت ونفوذی در مبانی فرهنگی جوامع نداشتند و حتی این فرهنگ وعقیده بود که گاه اختراعات را هدایت می کرد و ابزار ها در خدمت ایدئولوژی قرار داشتند.اروپای قرون وسطی را می توان به عنوان مثال و شاهدی برای این نوع فرهنگ در نظر گرفت.