***2
نام درس: تاریخ علم شیمی
تعداد واحد: دو
منبع: تاریخ علم شیمی
مولف: دکتر حسین آقایی
***3
هدف از ارائه این درس آشنا شدن دانشجویان با
تاریخ علم شیمی و سیر تکاملی این علم در طی ادوار مختلف تاریخی می باشد
***4
معرفی تاریخ علم و برخی نکته های مقدماتی در تاریخ علم
تعریفی از تاریخ علم
در تاریخ علم، چگونگی تکامل و توسعه علم از عهد باستان تا به امروز و تاثیر دیگر جنبه های تاریخ انسان بر آن به گفتگو در می آید.
***5
در شریعت مقدس اسلام و در کتاب آسمانی ما درباره علم و علم اندوزی سفارش زیادی شده و مضامینی پر معنا وعمیق در این باره عنوان گردیدده است. پیغمبر گرامی اسلام حضرت محمد(ص) و امامان (ع) بزرگوارمان در این باره سفارش زیادی نموده و بیانات بسیار ارزشمندی را ایراد فرموده اند. در اینجا به شعر پرباری از فردوسی بزرگ بسنده می کنیم.
چه خوش گفت پیغمبر رادجوی
زگهواره تا گور دانش بجوی
***6
مروری بر سرگذشت تاریخ علم
یکی از کتابهائی که در گذشته نوشته شده و مطالب آن تا حدود زیادی به تاریخ علم می ماند، کتاب زندگی فیلسوفان بزرگ است. نویسنده این کتاب بنام دیوگنس لائرتیوس سرگذشت بسیاری از فلاسفه و دانشمندان یوناننی را در این کتاب به نگارش در آورده است.
***7
در آثار ارسطو نیز برخی قطعه های تاریخی رقم زده شده است. ارسطو که یکی از فلاسفه بزرگ سده چهارم پیش از میلاد است، در بیشتر آثار خود یک مقدمه تاریخی نیز می آورده است.
در دوران شکوفائی تمدن اسلامی نیز درباره جمع آوری زندگی نامه فلاسفه و دانشمندان بزرگ و اطلاعات لازم پیرامون کتابهای علمی مشهور کوششهائی به عمل آمد.
***8
دوره تاریخ تمدن چند جلدی ویل دورانت به نوبه خود یکی از آثار گرانبهائی است که در آن بسیاری از نکات آموزنده وابسته به تاریخ علم با درایتی بی نظیر به رشته تحریر درآمده است.
از کتابهای سودمندی که در ارتباط با تاریخ علم شیمی به نگارش در آمده است. می توان از تاریخ مختصر علم شیمی نوشته پارتینگتون(1947)، تاریخ مختصر علم شیمی نوشته ایساک آسیموف(1972) و زمینه تاریخ علم شیمی نوشته هنری لایستر را نام برد.
***9
علم و روش زندگی
در زبان فارسی ، کلمه علم به دو معنا که تا حدودی متفاوات از همند به کار می رود. یکی علم به معنای آگاهی و دیگری علم به معنای معرفتهائی که با استعنت از روش علمی به دست می آیند. معنای نخست ، یک معنای کلی و عام است در حالی که معنای دوم ، ویژه و خاص می باشد.
***10
پیدایش و شکل گیری علم به معنای دومش شاید از آغاز دوره تجدید حیات علمی در اروپا (حدود سده 14 پس از میلاد) و پس از آن بوده باشد، در حالی که تولد علم به معنای آگاهی (هر نوع آگاهی) با تولد بشریت هم آغاز بوده است.
ان دسته از شناختهائی که از راه و روش علمی حاصل
می شوند، علم به معنای خاص یا علم تجربی نام دارند.
***11
مراحل اساسی روش علمی
مشاهده ، طبقه بندی نتایج حاصل از مشاهده، پیشنهاد فرضیه ، آزمایش بیشتر برای پی بردن به درستی فرضیه، اعلام نظریه و پیشگوئیهای لازم بر مبنای نظریه.
مراحل اساسی به 5 بخش تقسیم می شوند:
***12
1- مشاهده علمی
مشاهده علمی شامل فعالیتهای علمی لازم برای کسب اطلاعات ضروری درباره مسئله مورد مطالعه است