***3
مقدمه
بدون شک یکی از کهن ترین فنون نگهداری فرآورده های غذایی که بشر آن را فرا گرفته ، تولید پنیر از شیر بوده است. فن پنیر سازی در گذشتهء نه چندان دور یک هنر محسوب می شده تا دانش ، ولی اکنون یکی از شاخه های علوم غذایی محسوب می شود. وضعیت این صنعت در ایران در مراحل اولیهء رشد و تکامل قرار دارد و مشکلات فنی آن هنوز حل نشده است . لازم است با برنامه ریزی های فشرده تر گام های مؤثرتری در جهت تکامل و پیشرفت این صنعت برداشته شود. تنوع سازی در تولید انواع پنیر یکی از مهمترین عوامل پیشرفت در این صنعت محسوب می شود و با رایج کردن انواع پنیر، هم از فساد آن جلوگیری خواهد شد و هم دامنهء بازار مصرف گسترده تر می شود.
برای تهیه پنیر باید از یک گذرگاه طولانی عبورکرد، از هنگامی که شیر دوشیده می شود، از شیوه هایی که برای پرورش دام به کار گرفته می شود، سالهایی که یک دام شیرا از سر گذرانده تا پرورش یابد ، نوع آب وهوایی که دام در آن زیسته،شرایط موجود درجایگاه دام،نوع علوفه و آبی که به دام خورانده شده، شرایط محیطی و بهداشتی که دام درآن پرورش یافته وبسی عوامل دیگر از این قبیل را باید در نظر گرفت تا آن که به آخرین مرحله یعنی تهیهء پنیر رسید
***4
عوامل فراوانی در این گذرگاه خودنمایی می کنند که هریک به گونه ای نیک یا بد بر این روند اثر می گذارند.نوع پنیر،میزان رسیدگی ورایحهءآن(بافت پنیر) و شیوه های به کار رفته در تهیهء این ماده غذایی صرف نظر از بررسی ها و آزمایش هایی که ممکن است برروی آن انجام شود به گونه ای حیرت انگیز خودنمایی می کنند وباید گفت که این موارد از آن گونه نکاتی نیستند که بتوان آن ها را دریک فرمول ریاضی گنجاند و عرضه نمود
از این روی، درآغاز کار، باید یادآور شویم که هیچ گونه قواعد ومقرراتی وجود ندارد که با تکیه برآن ها بتوان اطمینان یافت که پنیری که بدین گونه تهیه خواهدگردید به طور کامل از چنین تغییرهایی محفوظ خواهد ماند وشیوه های انجام شده بی عیب و نقص خواهد بوداما می توان اطمینان داد که با بررسی های همه جانبه ای که خواه از نظر تجربی و خواه ازدیدگاه علمی به انجام رسیده و سالهای طولانی دراین راه صرف وقت شده به پژوهشگراین امکان را خواهد داد که پس از مراجعه به نتایج حاصل از آن همه تلاش بتواند تا حدودی زیادی در کار خویش به موفقیت دست پیدا کند
سیر تحول پنیرسازی
اکنون بدون شک یکی از مهمترین فرآورده های غذایی با ارزش برای بشر پنیر است. نظریه دقیق و مشخصی برای تاریخ به وجود آمدن آن در دست نیست ولی برای اینکه سیر تحولات آن را معلوم نماییم باید به هزاران سال قبل برگردیم. در نوشته های خیلی قدیم مربوط به مصر ، یونان و ایتالیا راجع به موضوع پنیر اطلاعات جالبی در اختیار ما می باشد، در اشعار هومر، ادیسه، کالوملا، پالادین، وارو و پلینی نشانه هایی از وجود این ماده در اختیار ما قرار دارد. حدود 2000 سال قبل در رم تولید انواع پنیر متداول بوده است. انواعی از پنیر مانند کانتال و روکفورت که اکنون معروفیت زیادی دارد در آن دوران در رم مصرف می شده است